Ինչպե՞ս ձեռնամուխ եղաք թուրք գրականության, այն էլ միջնորդավորված լեզվից թարգմանության գործին:
Ես աշխատում եմ առհասարակ չմոտենալ այնպիսի գործերի, որոնց բնագրի լեզվին չեմ տիրապետում, սակայն երբեմն այնքան եմ գայթակղվում, որ չեմ կարողանում ինձ զսպել: Օրինակ ես այդպես միջնորդավորված թարգմանություններ կատարել եմ, քանի որ մտածում եմ, լավ ինչքան սպասեմ, որ մի ճապոներենի կամ պորտուգալերենի մասնագետ կգտնվի, որն այս գործը բնագրից կթարգմանի: Ավելի լավ չէ հիմա ես թարգմանեմ, կծանոթանան, թե ինչ հեղինակ կա, ինչպիսի աշխատություններ ունի, և ժամանակ կգա այդ լեզվի մասնագետը կթարգմանի բնօրինակից:
Ինչ վերաբերում է Օքթայ Ռաֆաթին, որն իր երեք ընկերների հետ հանդիսանում է թուրք նորագույն գրականության հիմնադիրներից, ես պատահական ծանոթացա: Այսօր, երբ կարդում ես նրա ստեղծագործությունները, զարմանում ես` այդքան պարզ, այդքան մարդկային, այդքան պատկերավոր պոետական մտածողության վրա, հատկապես նրա ժամանակաշրջանում, երբ իր մոտեցումներն անընդունելի են եղել նույնիսկ արվեստագետների համար: Այս հեղինակն իսկական հեղաշրջում է կատարել ժամանակակից թուրքական պոեզիայում:
Ինչպե՞ս «Մի ծուխ ծխախոտից»-ը ներառվեց պետպատվերով տպագրվելիք գրքերի ցանկում:
Երբ գիրքը ներկայացրի, հույս չունեի, թե հնարավոր է, որ այն ընդունվի և տպագրվի պետպատվերի շրջանակներում: Բայց ի պատիվ մեզ և մեր պետության` թուրք հեղինակի այս գիրքը տպագրվելու է և 2012 թ-ին կներկայացվի ընթերցողներին:
Հայ-թուրքական հարաբերությունները վերջին շրջանում, հատկապես, շոշափելի են մշակութային համագործակցությունների ասպարեզում: Հայաստանում ցուցադրվում են թուրք ռեժիսորների ֆիլմերը, թուրք ռեժիսորներն այցելում են Երևան և հանդիպում են ունենում հայ ռեժիսորների հետ, համատեղ ֆիլմեր են նկարահանվում, Հայաստանը մասնակցում է Թուրքիայում կազմակերպվող գրքերի միջազգային փառատոներին, հիմա էլ` հայերենով հրատարակելու ենք ևս մի թուրք գրողի աշխատանք: Ինչո՞վ են կարևոր նման նախաձեռնությունները:
Կարծում եմ, նման նախաձեռնությունները, հայ-թուրքական համագործակցությունները շատ կարևոր են, դրանք շատ լավ առիթ են, որ ցույց տանք, որ մենք հատկապես բարձր արվեստի արժեքի հետ գործ ունենք և այնտեղ, որտեղ արվեստ ու արժեք կա, մենք որևէ թշնամություն չենք տեսնում: Սա շատ դրական միտում է: Դեռևս 2 տարի առաջ, երբ մեր նախագահ Սերժ Սարգսյանը ստորագրում էր հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորմանն ուղղված արձանագրությունները, ես իմ հարցազրույցներից մեկի ընթացքում հայտնեցի, որ այդ քայլը մեր նախագահի կողմից սխրագործություն է: Ես կարծում եմ, որ պետք չի, որ մենք անընդհատ մեզ հետ պահենք: Անշուշտ, Ցեղասպանությունը, որն իրականացվել է մեր հանդեպ, ահավոր է, և եթե նույնիսկ թուրքերը մեզանից ներողություն խնդրեն, եթե նույնիսկ մեր հողերը վերադարձնեն, եթե նույնիսկ մեր եկեղեցիներն ու մյուս հուշարձանները վերականգնեն, միևնույն է` մենք չենք մոռանա, քանի որ դա մարդկային ուղեղի մեջ չտեղավորվող հանցագործություն է, որը նույնիսկ չի կարելի համեմատել հրեաների Հոլոքոստի հետ: Սակայն կինոն, գրականությունը, արվեստն առհասարակ նպաստում է, որ մենք իրար ճանաչենք, որ իրար հետ լեզու գտնենք, այդ ամենը նպաստում է մարդկային փոխհարաբերությունների ստեղծմանը, կամուրջներ ստեղծելուն, և չգնալ այդ կամուջներով, չհանդիպել մշակութային գործիչների հետ, չառնչվել արվեստի հետ, կարծում եմ` առնվազն հանցագործություն է:
No comments:
Post a Comment